De ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie van de EU zullen naar verwachting bespreken wat ze nog meer kunnen doen om Oekraïne te helpen, nadat het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden eindelijk een omvangrijk pakket militaire hulp voor Kiev heeft goedgekeurd. Maar de politieke vertragingen in Washington worden geëvenaard door bureaucratische vertragingen die van invloed zijn op fondsen die door verschillende EU-staten zijn toegezegd aan een fonds dat wordt beheerd door hun NAVO-bondgenoot, het Verenigd Koninkrijk, schrijft politiek redacteur Nick Powell.
Beter laat dan nooit’ is de vermoeide, maar dankbare reactie van president Volodymyr Zelensky op het pakket van 61 miljard dollar aan militaire hulp voor Oekraïne. Hij zei dat de hulp duizenden levens kon redden, een impliciete berisping bedoeld om Amerikaanse politici te herinneren aan de prijs in bloed die zijn land heeft betaald voor maandenlange vertragingen in het Congres.
Beter nooit te laat’ was zijn echte boodschap. De Amerikaanse hulp zou nu in ieder geval binnen enkele dagen moeten beginnen te stromen. Maar er is onthuld dat meer dan de helft van een militair fonds van 900 miljoen pond voor Oekraïne, dat wordt beheerd door het Britse ministerie van Defensie, is opgehouden door bureaucratische vertragingen bij het uitdelen van contracten.
Het door het VK geleide Internationale Fonds voor Oekraïne heeft donaties ontvangen van negen landen, waaronder Noorwegen (£119 miljoen), Nederland (£110 miljoen), Denemarken (£133 miljoen), Zweden (£26 miljoen) en Litouwen (£5 miljoen). Beschreven als ‘een flexibel fonds met weinig bureaucratie’ trok het ook geld aan van IJsland (£3 miljoen), Australië (£26 miljoen) en Nieuw-Zeeland (£4 miljoen).
Verreweg het grootste bedrag, 500 miljoen pond, kwam van het Verenigd Koninkrijk zelf, maar het Britse ministerie van Defensie heeft slechts 404 miljoen pond uitgegeven, waardoor alle bijdragen van de andere landen volledig ongebruikt zijn gebleven. De vertraging wordt toegeschreven aan de eis om elk bedrijf dat een bod uitbracht voor de productie van de wapens en uitrusting afzonderlijk te beoordelen.
“De Britse regering is bezig om cruciale nieuwe uitrusting in handen van de Oekraïners te krijgen”, zei John Healey, schaduwsecretaris van Defensie van de oppositiepartij Labour. “Versnelling zou de steun van Labour hebben”, voegde hij eraan toe, en herhaalde dat zijn partij de Oekraïense zaak steunt.
Een woordvoerder van het ministerie van Defensie zei dat het door het VK geleide Internationale Fonds voor Oekraïne “op regelmatige basis wapens levert om aan de meest dringende behoeften van Oekraïne te voldoen – waaronder luchtverdedigingscapaciteit, drones en ontmijningsapparatuur – met meer dan 900 miljoen pond die tot nu toe door negen landen is toegezegd.
“Er zijn duizenden reacties ontvangen van de industrie op de eisen van het Internationaal Fonds voor Oekraïne, die stuk voor stuk individueel moesten worden beoordeeld. We maken geen excuses voor het feit dat we ervoor hebben gezorgd dat dit op de juiste manier is gebeurd en op een manier die Oekraïne het meest effectief helpt”.
Ondertussen heeft de stem van de VS geleid tot berichten van verschillende EU-leiders dat het voor Europa een signaal zou moeten zijn om ook meer te doen voor Oekraïne.
“Ik hoop dat deze stemming alle bondgenoten aanmoedigt om door hun magazijnen te kijken en meer te doen”, zei de Estse premier Kaja Kallas op X.
“Nu is ook het moment om te onthouden dat de EU nu onze eigen productie van wapens, munitie en voorraden moet verhogen om Oekraïne op lange termijn te helpen”, zei de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Tobias Billström.
De Tsjechische minister van Buitenlandse Zaken Jan Lipavský verklaarde onomwonden dat “onze aarzeling en besluiteloosheid om Oekraïne effectief te steunen het Kremlin alleen maar motiveren tot verdere agressie die meer levens kost”.
Wanneer de ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie van Oekraïne in Luxemburg bij een bijeenkomst van hun EU-collega’s aanschuiven, zullen ze hopen te horen dat dergelijke woorden in daden zullen worden omgezet.
De levering van luchtverdedigingssystemen, die verschillende Europese landen morgen naar Oekraïne zouden kunnen sturen als ze dat zouden willen, is misschien wel de gemakkelijkst haalbare volgende stap en zou een effectief antwoord zijn op de toegenomen Russische bombardementen op de infrastructuur van het land.
