Terwijl de vredesbesprekingen tussen Rusland en Oekraïne deze week in Turkije zullen plaatsvinden, houdt de Oekraïense president Volodymyr Zilenskiy vast aan de territoriale integriteit van Oekraïne, nadat hij eerder had aangegeven open te staan voor een compromis.
In zijn videotoespraak aan het eind van de zondag tot de Oekraïners verklaarde Zelenskiy dat zijn regering tijdens de besprekingen in Istanbul prioriteit zou geven aan de “territoriale integriteit van Oekraïne”.
Zelenskiy verklaarde echter dat Oekraïne bereid is neutraliteit te aanvaarden en compromissen te sluiten over de status van Oost-Donbass als onderdeel van een vredesakkoord.
Zelenskiy verklaarde in het videogesprek, dat door het Kremlin werd uitgezonden, dat elk akkoord moet worden gegarandeerd en aan een referendum moet worden onderworpen.
“Veiligheidsgaranties, neutraliteit, niet-nucleaire staat van onze staat. Hij zei in het Russisch dat hij er klaar voor was.
Ondanks het feit dat er gesprekken op til waren, verklaarde Kyrylo Boedanov (hoofd van de militaire inlichtingendienst in Oekraïne) dat de Russische president Vladimir Poetin de oostelijke helft van Oekraïne wilde innemen.
Hij zei dat het een poging was om Noord-Korea en Zuid-Korea in Oekraïne te creëren. Dit verwijst naar de Koreaanse deling na de Tweede Wereldoorlog. Zelenskiy drong er bij het Westen op aan Oekraïne niet te voorzien van tanks, vliegtuigen en raketten om weerstand te bieden aan de Russische troepen.
Zondag belde de Turkse president Tayyip Poetin op en stemde ermee in als gastheer op te treden voor de besprekingen. Hij vroeg ook om een staakt-het-vuren, betere humanitaire omstandigheden en een wapenstilstand, aldus zijn kantoor. Er zullen persoonlijke gesprekken worden gevoerd, aldus Russische en Oekraïense onderhandelaars.
Nadat president Joe Biden aan het slot van de toespraak van zaterdag in Polen verklaarde dat Poetin “niet aan de macht kan blijven”, probeerden Amerikaanse topambtenaren zondag te verduidelijken dat de Verenigde Staten geen beleid van regimeverandering hebben.
Antony Blinken, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, verklaarde dat Biden bedoelde dat Poetin niet kan worden “gemachtigd” om oorlog te voeren tegen Oekraïne of elders.
Rusland is er na een conflict van meer dan vier weken niet in geslaagd Oekraïense grote steden in te nemen. Op vrijdag gaf Rusland te kennen dat het zijn ambities om de Donbas-regio veilig te stellen, zou terugschroeven. Daar vechten door Rusland gesteunde separatisten al acht jaar tegen het Oekraïense leger.
Volgens een plaatselijke leider van de zelfbenoemde Volksrepubliek Luhansk zou in de regio binnenkort een referendum kunnen worden gehouden over de toetreding van Rusland. Dat is vergelijkbaar met wat er in 2014 op de Krim gebeurde, toen Rusland het Oekraïense schiereiland innam.
De Krimbewoners stemden met een overweldigende meerderheid om Oekraïne te verlaten en zich bij Rusland aan te sluiten, een stem die door het grootste deel van de wereld niet werd erkend.
Boedanov voorzag dat het Oekraïense leger de Russische troepen zou afweren en een aanval van guerrillaoorlogsvoering zou lanceren.
Hij verklaarde: “Dan blijft er voor de Russen nog maar één relevant scenario over, namelijk hoe te overleven.”
Ook de woordvoerder van het Oekraïense ministerie van Buitenlandse Zaken ontkende dat er sprake zou zijn van een referendum in Oost-Oekraïne.
Oleg Nikolenko verklaarde tegenover Reuters dat alle nepreferenda in tijdelijk bezette gebieden nietig zijn en geen rechtsgeldigheid zouden hebben.
Moskou beweert dat het doel van wat Poetin een speciale militaire operatie noemt, is het buurland te demilitariseren en te “denazificeren”. Dit is een voorwendsel voor een niet-uitgelokte invasie, aldus de westerse bondgenoten van Oekraïne.
Oekraïne omschreef de voorafgaande onderhandelingen, waarvan sommige in Russisch bondgenoot Wit-Rusland, als “zeer moeizaam”.
De invasie van Oekraïne heeft in verschillende steden verwoestingen aangericht en een humanitaire crisis veroorzaakt waardoor ongeveer 10 miljoen mensen ontheemd zijn geraakt. Dit is bijna 25% van de Oekraïense bevolking.
Tatjana Manyek, een vluchtelinge die zondag per veerboot de Donau naar Roemenië is overgestoken, zei dat de mensen in Odesa, haar geboortestad, “erg bang” waren, maar dat ze zou zijn gebleven als het niet voor haar dochter was.
“Het zou erg moeilijk zijn om het kind elementaire levensomstandigheden te bieden.” Ze hield een hondje vast en zei dat ze daarom besloten had te vertrekken.
Paus Franciscus riep in zijn zondagse zegen op tot een einde van het “wrede, zinloze” conflict.
Volgens het Oekraïense leger blijft Rusland extra militaire eenheden naar de grens met Oekraïne verplaatsen. Het lanceert ook raket- en luchtaanvallen tegen de Oekraïense strijdkrachten, onder meer in de stad Kharkiv.
Oekraïne heeft ook zijn bezorgdheid geuit over de veiligheid van de door Rusland bezette kerncentrale van Tsjernobyl. Hier vond het ergste civiele kernongeval sinds 1986 plaats.
Volgens de Oekraïense vice-premier Iryna Vershchuk vormen Russische troepen een bedreiging voor het insluitingsvat dat rond de vierde reactor van de centrale is gebouwd. Zij heeft de Verenigde Naties gevraagd een missie te sturen om deze risico’s te beoordelen.
Vadym Denysenko, een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken, verklaarde dat Rusland begonnen is met het vernietigen van Oekraïense centra voor de opslag van brandstof en voedsel. Rusland beweerde dat zijn raketten zaterdag een brandstofdepot in Oekraïne hebben vernietigd, evenals een militaire reparatiefaciliteit in de buurt van Lviv.
Een Oekraïense presidentiële adviseur verklaarde dat Oekraïne kleine tegenoffensieve maatregelen neemt nu Russische troepen proberen zijn troepen te omsingelen.
Hoewel 1.119 burgers zijn gedood en 1.790 gewond in Oekraïne, zegt de Verenigde Naties dat het werkelijke aantal veel hoger zou kunnen liggen. Volgens Oekraïne zijn 139 kinderen gedood in het conflict en meer dan 200 gewond geraakt.
Veresjtsjoek verklaarde dat 1100 mensen uit de frontlinie zijn geëvacueerd, waaronder het zuidelijke deel van Mariupol, na de overeenkomst tussen Rusland en Oekraïne om twee “humanitaire corridors” in te stellen.
Zware bombardementen hebben de omsingelde havenstad tussen de Krim en de oostelijke regio’s van de door Rusland gesteunde separatisten gedecimeerd. Veel inwoners hebben hun toevlucht gezocht in kelders, waar ze geen toegang hebben tot water, voedsel of stroom.