Oezbekistan, het dichtstbevolkte land van Centraal-Azië, begint aan een programma van snelle economische groei. In zekere zin is het doel de maatschappij te transformeren, maar een blijvend aspect van het Oezbeekse leven door de eeuwen heen staat centraal in de strategie, schrijft politiek redacteur Nick Powell.
Aan de ambitie kan niet worden getwijfeld. De doelstellingen van de Oezbeekse ontwikkelingsstrategie voor 2022-2026 omvatten onder meer een enorme stimulans voor het bedrijfsleven, waarbij de beursomzet moet stijgen van 200 miljoen dollar naar 7 miljard dollar per jaar. Verwacht wordt dat het particuliere bedrijfsleven 80% van het BBP en 60% van de export zal leveren.
De landbouwinkomens zullen verdubbelen en jaarlijks zullen negen miljoen buitenlandse toeristen worden verwelkomd. Samarkand, aan de Zijderoute, is zeker een bezoek waard en belichaamt het rijke erfgoed van deze trotse en oude natie. In de vijftiende eeuw was er een bloei van wetenschap en kunst, van geneeskunde en astronomie. Nu wil Oezbekistan deze verworvenheden niet alleen vieren, maar ook herhalen.
Sinds de verkiezingen van vorig jaar is het land een periode van snelle veranderingen ingegaan, met wettelijke en politieke hervormingen die de ontwikkelingsstrategie zullen schragen. Tijdens een recente presentatie in de Brussels Press Club, die werd bijgewoond door de ambassadeur van Oezbekistan bij de EU, Dilyor Khakimov, benadrukte de uitvoerend directeur van het centrum voor ontwikkelingsstrategie in Tasjkent, Eldor Tulyakov, het belang van de hervorming van het rechtsstelsel, met inbegrip van de versterking van de eigendomsrechten.
Maar om de ambities van president Shavkat Mirziyoyev waar te maken, zullen de hervormingen de steun van de bredere samenleving nodig hebben. Van de bevolking van ruim 30 miljoen is meer dan een derde jonger dan 14 jaar. Maar Oezbeken zijn trouw aan hun gemeenschappen en tradities, wellicht belichaamd door de mahallas, gemeenschapsinstellingen die al sinds ten minste de twaalfde eeuw deel uitmaken van het Oezbeekse leven.
Zoals Eldor Tulyakav het formuleerde, zijn mahallas zelfbesturende organen, die in hoge mate onafhankelijk zijn van de staatsbureaucratie. “Als Oezbeken een probleem hebben, als ze een vraagstuk hebben, willen ze zich niet tot het officiële niveau wenden. Mensen komen naar hun mahalla om een probleem op te lossen”. Hij legde uit dat de president had gewezen op het belang van het vergroten van het potentieel van mahallas.
De staat zal de mahallas financieel steunen, vooral in sleutelsectoren zoals textiel en landbouw.
Dr. Umid Abidhadjaev, van het ministerie van Economische Ontwikkeling, vertelde de persclub dat de mahallas een granulairder aanpak mogelijk maken, met een focus op het lokale niveau. Hij noemde de invoering van zonneboilers om scholen van warm water te voorzien als de ideale manier om eerst de kinderen en vervolgens hun ouders te overtuigen van de voordelen van dergelijke technologische innovatie.
Dergelijke voordelen zorgen voor de populaire buy-in die voor ambitieuze regeringsplannen nodig is. Een vijfjarige ontwikkelingsstrategie klinkt misschien als een zeer top-down benadering, maar in feite hangt het succes ervan af van steun aan de basis. Het zijn de meest traditionele Oezbeekse instellingen die een vitale rol zullen spelen bij het tot stand brengen van modernisering en economische vooruitgang.
