Op een vroege oktoberavond, in de zinderende hitte van de Arabische Golf, stond het nationale voetbalteam van Indonesië, de rood-witten, met 2-1 voor tegen het gastland Bahrein, schrijft Colin Stevens.
Dit was, in sommige opzichten, een verrassende ontknoping: de kleine golfnatie stond (en staat nog steeds) volgens de FIFA boven zijn Zuidoost-Aziatische tegenstanders.
Toch had Indonesië net een geloofwaardig gelijkspel behaald tegen Saoedi-Arabië en Australië. De wedstrijd tegen Bahrein was daarom de derde van een kwalificatieronde voor de FIFA World Cup 2026 – en de Indonesische fans verwachtten al kwalificatie.
Met andere woorden, dit was een wedstrijd die Indonesië had moeten winnen.
Maar toen de klok doortikte naar het laatste kwartier van de normale tijd, zag Indonesië er verre van comfortabel uit. De ploeg is al lang fysiek sterk, maar in tactisch opzicht was het de weg kwijt.
De twee doelpunten van Indonesië kwamen voort uit momenten van individuele schittering. De eerste was een knap schot van Ragnar Oratmangoen op slag van rust, gevolgd door de krullende inzet van Rafael Struick vanaf de rand van het strafschopgebied na ’74 minuten.
Struick’s wereldgoal had de eindstand moeten zijn, maar Indonesië raakte al snel uit vorm, nodigde Bahrein uit tot druk en werd helemaal slap in balbezit.
De uiteindelijke gelijkmaker van Bahrein kwam pas laat – in de negende minuut van de toegevoegde tijd – maar was voorspelbaar. Indonesië, een team van uitstekende individuen bijeengebracht door de recente hervorming van het nationale spel, had één duidelijke tekortkoming: tactische onbekwaamheid.
Bondscoach Shin Tae-yong staat nu onder grote druk. Als voormalig international van Zuid-Korea leidde Tae-yong zijn thuisland tussen 2017 en 2018, voordat hij in 2020 opklom naar de toppositie bij de rood-witten . Ondanks een trouwe dienstperiode heeft hij moeite om te bewijzen dat zijn methodes verder gaan dan fysiek en fitheid.
Als Indonesië een WK-team wil worden, is er een beter doordacht spelsysteem nodig, evenals tactische plannen voor verschillende spelsituaties, van terugvechten vanuit een achterstand tot het uitspelen van wedstrijden met een voorsprong.
Na het gelijkspel tegen Bahrein en de daaropvolgende nederlagen tegen China en Japan, zullen de voetballende besluitvormers van Indonesië zich afvragen hoe ze de draad weer kunnen oppakken. Internationale fans hoeven er niet aan te twijfelen dat deze taak uiterst serieus wordt genomen.
De benoeming van ex-eigenaar van Inter Milan en DC United, Erick Thohir, om de voetbalbond (PSSI) in 2023 te leiden, bewijst dat Indonesië moet slagen. Thohir heeft goede connecties binnen de FIFA – hij is persoonlijk bevriend met Gianni Infantino – en bezorgde Indonesië het WK U-17 van 2023.
Net zo belangrijk is dat de spelers van het nationale team sinds 2019 profiteren van faciliteiten en zorg van Europees niveau. Dit betekent dat spelen voor Indonesië een attractie is in plaats van een last. Daarnaast heeft PSSI een succesvol programma van naturalisaties uitgevoerd, waardoor spelers met Indonesisch erfgoed zich bij de nationale selectie kunnen aansluiten.
Maarten Paes (FC Dallas); Ole Romeny (FC Utrecht); Mees Hilgers (Twente); Thom Haye (Almere City); Calvin Verdonk (NEC); Kevin Diks (FC Kopenhagen); Jay Idzes (Venezia); Nathan Tjoe-A-On (Swansea City). Allemaal indrukwekkende aanwinsten van de afgelopen jaren bij de rood-witten, kwaliteitsspelers die week in week uit actief zijn in de topcompetities van de wereld.
Er gaan verontrustende geruchten vanuit het Indonesische kamp dat de genaturaliseerde spelers, velen met een dubbele Indonesisch-Nederlandse achtergrond, niet blij zijn met het niveau van de coaching. Er lijkt een gapend gat te zijn tussen de tactische kennis van Europese managers en wat ze tegenkomen in Jakarta.
Naast tactiek vraagt deze groep ook om pastorale zorg. Spelers als Idzes en Tjoe-A-On zijn Nederlandstalig en spelen respectievelijk in Italië en Engeland. Indonesië ligt duizenden kilometers verderop en de cultuur is onbekend.
Spelers van dergelijke kwaliteit in het nationale team inbedden – ervoor zorgen dat ze zich welkom en gekoesterd voelen – is een no-brainer. Shin Tae-yong lijkt te falen in deze taak en dat moet veranderen.
Meer in het algemeen schreeuwen de Indonesische fans om een consistente voetbalfilosofie. In Azië onderscheidt Japan zich door zijn op balbezit gebaseerde spel en het gebruik van brede middenvelders om aanvallen vanuit verschillende hoeken mogelijk te maken. De Samurai Blue spelen de bal naar de voeten, zelfs onder druk.
Het nationale team van Spanje is misschien een ambitieuzere bron van inspiratie – Spanjaarden lijkt vanaf hun geboorte geleerd te worden om te passen en te bewegen – maar het opbouwen van een winnend systeem vereist een dergelijke consistentie.
In werkelijkheid is het waarschijnlijker dat Indonesië zich zal richten op een tegenaanval op basis van snelle vleugelspelers. Maar het is van cruciaal belang, in ieder geval op de korte termijn, dat de hoofdcoach zich ergens op richt.
Komende maart wordt een echt keerpunt in de geschiedenis van het Indonesische voetbal. De WK-kwalificatiewedstrijden tegen Australië en Bahrein mogen niet worden verloren, zo niet moeten worden gewonnen.
De groep heeft het talent om vier of zelfs zes punten uit deze wedstrijden te slepen en zo een enorme stap dichter bij de werkelijk opmerkelijke prestatie van de WK-status te komen. Wat in twijfel blijft, is het spelplan: de prangende vraag ‘hoe’ Indonesië deze wedstrijden wil winnen.
Deze terugkerende tekortkoming moet nog worden opgelost door de coachingstaf. Er moet snel een oplossing komen, wil Indonesië een echte voetbalgrootmacht worden.
