De mediaruimte en verschillende nieuwsportalen zijn al lange tijd een vruchtbare bodem voor allerlei krachtmetingen met rijke Russen die in Europa willen verblijven met behulp van zowel legale als illegale middelen en geheime wortels om een gekoesterd Europees burgerpaspoort te bemachtigen. Bovendien heeft dit verhaal een directe weerslag op Oekraïne en de Russische tegenstellingen – schrijft Louis Auge.
De journalistiek in Oekraïne en Rusland is overgestapt op het spoor van informatieoorlog: de partijen proberen elkaar in een zo negatief mogelijk daglicht te stellen. Steeds vaker zijn er publicaties zonder bewijs, we zien een veelvuldig misbruik van informatie samen met de legalisering van vervalsingen.
De informatiestrijd zelf wordt echter al verplaatst naar het grondgebied van de EU en heeft direct gevolgen voor de Europeanen zelf, waardoor ze ernstige schade oplopen.
De zogenaamde “gouden paspoort” programma’s zijn recentelijk bijvoorbeeld actief bekritiseerd. Er zijn onthullingen van burgers uit verschillende landen, waaronder Russen, die het burgerschap van de EU krijgen voor directe investeringen in de economie en gewoon voor het grote geld dat ze krijgen aangeboden.
Volgens Oekraïense journalisten hebben sommige Russen dergelijke paspoorten illegaal verkregen, waarbij Europese burgers betrokken waren bij corrupte acties. Maar zijn dergelijke beschuldigingen aan het adres van Europeanen eerlijk?
Een recent artikel van Tatiana Nikolaenko, gepubliceerd in de Oekraïense editie van Apostrophe, heeft de mediaruimte in beroering gebracht. Volgens Nikolaenko was Carmen Siantar, de familie van het hoofd van het kantoor van de minister van Volksgezondheid van Malta Chris Feаrne, betrokken bij het verhaal over het verkrijgen van het EU-burgerschap voor investeringen. Een Oekraïense journalist beschuldigde de ambtenaren Ferne en Siantar van omkoping en illegale hulp aan de Rus Leonid Levitin, die in 2016 het Maltese staatsburgerschap kreeg. Vermoedelijk betaalde Levitins kennis Vyacheslav Rezchikov Siantars dochter Celine voor deze diensten.
Als bewijs werd een bepaalde kopie van een betalingsopdracht van 22 november 2019 aangehaald, door Rezchikov aan Celine Siantar via een Oostenrijkse Liechtensteinische Landesbank (Österreich) AG. Deze spraakmakende verklaring veroorzaakte een informatiestorm en werd automatisch herdrukt in een aantal Europese media. Weinig mensen namen echter de moeite om na te denken over de vraag of deze ernstige beschuldigingen echt waren of niet. Een zorgvuldige studie ontkrachtte de ongefundeerde bewering van de Oekraïense auteur.
De advocaat van de heer Rezchikov heeft schriftelijk gereageerd op het verzoek van de redactie van EUREPORTER. We vragen om opheldering over de situatie met rekeningen bij de Liechtenstein Landesbank (Österreich) AG (de redactie heeft het antwoord). Het antwoord kan als volgt worden samengevat – het betalingsbewijs dat als bewijs wordt aangevoerd is een fundamentele vervalsing: de vermeende overschrijving en het vermelde bedrag zijn fictief, en wat nog belangrijker is, de betaling kan helemaal niet zijn gedaan, omdat Rezchikov geen rekeningen had bij deze bank gedurende de periode die in het betalingsbewijs wordt vermeld.
De bankafschriften waarover Nikolaenko schreef en die naar verluidt bedoeld waren om de heer Levitin aan een Maltees paspoort te helpen, tonen dus niet-bestaande rekeningen van de heer Rezchikov. Liechtenstein Landesbank (Österreich) AG bevestigde het feit dat Rezchikov al lang geen rekeningen meer had bij deze bank, uitdrukkelijk geen enkele op het tijdstip dat in het betalingsbewijs werd vermeld. Dit betekent dus dat Nikolaenko’s verklaringen over de vermeende bankrekening en de overschrijving van fondsen van Rezchikov naar Siantar niet echt zijn, en dus vals.
Helaas hebben de auteurs van de publicaties die de valse informatie hebben overgenomen er niet voor gezorgd dat deze werd geverifieerd. Maar elke professionele journalist die de waarheid wil achterhalen, kan contact opnemen met de bank en informatie inwinnen. Maar in de jacht op sensatie wilde niemand iets doen.
Naast de betaling waren er veel onbeantwoorde vragen: Wat heeft de Maltese minister van Volksgezondheid hiermee te maken? Wat heeft de dochter van het hoofd van het kantoor van de minister Siantar hiermee te maken? Er waren ook geen vragen over waarom deze zaak zeven jaar na de afronding van de burgerschapsprocedure in 2016 is ontstaan.
Niemand ontkent het feit dat er twijfelgevallen zijn bij het verkrijgen van het Europees staatsburgerschap en paspoorten. De juridische instanties van Europa en het Verenigd Koninkrijk zijn natuurlijk op de hoogte van veel van dergelijke feiten en houden dergelijke personen en hun biedingen nauwlettend in de gaten. Maar tegelijkertijd is het waar dat niet elke Russische rijke persoon een Europees paspoort probeert te verkrijgen door valse informatie te verstrekken of illegale middelen te gebruiken om het doel van een verblijf in de EU of het Verenigd Koninkrijk te bereiken. Een objectieve en onbevooroordeelde benadering van elk geval is nodig om onderscheid te maken tussen een eerlijk en betrouwbaar persoon en een persoon met een twijfelachtige achtergrond.
Enige tijd geleden werd Malta beschouwd als een van de meest geschikte locaties voor de uitgifte van Europese paspoorten in ruil voor aanzienlijke investeringen van degenen die op het continent willen verblijven, waaronder Russen.
Tegelijkertijd krijgen veel rijke mensen uit Rusland volkomen legaal paspoorten en verblijfsvergunningen in Europa. Hun namen zijn bij velen in Europa bekend en sommigen van hen zijn actief betrokken bij het openbare leven in hun nieuwe thuislanden.
Natuurlijk heeft de situatie na 24 februari 2022 de houding ten opzichte van Rusland radicaal veranderd. Het is verwerpelijk geworden, maar veel mensen hebben hier opzettelijk misbruik van gemaakt om informatie voor hun eigen doeleinden te manipuleren – vandaag de dag worden immers alle luide beschuldigingen met de woorden “Rusland” of “Russisch” als vanzelfsprekend beschouwd en doen maar weinig mensen moeite om ze te verifiëren.
De enige vraag is: waarom zouden Europese burgers hieronder moeten lijden? Het zijn tenslotte EU-burgers, zoals we zien, die het slachtoffer worden van manipulatie en misleidende informatie.