Ik denk dat de verbazingwekkend slechte prestaties van het Russische leger in Oekraïne doorklinken in het hele Midden-Oosten,” zegt de Israëlische Midden-Oosten deskundige en commentator Ehud Yaari (foto) . Het zijn niet alleen de slechte prestaties van het Russische leger, maar ook de slechte prestaties van hun wapensystemen. Dit heeft geleid tot zeer interessante reacties van alle afnemers van Russische wapensystemen.
Hoe zou de aanval van de Russen op Oekraïne het geopolitieke evenwicht in het Midden-Oosten kunnen herschikken – schrijft Yoshi Lempkowicz?
Dit was het onderwerp van een briefing die vorige week werd georganiseerd door de Europe Israel Press Association (EIPA), een organisatie die journalisten in heel Europa inzicht verschaft over de complexiteit van Israël en het Midden-Oosten in ruimere zin, met Ehud Yaari, Arabisch sprekend vooraanstaand deskundige op het gebied van Midden-Oosten-aangelegenheden. Yaari is fellow aan het Washington Institute for NearEast Policy en is Midden-Oostencommentator voor de Israëlische televisie Channel 12,
Ik denk dat de verbazingwekkend slechte prestaties van het Russische leger in Oekraïne in het hele Midden-Oosten weerklank vinden,” merkte hij op. ”Het is niet alleen de slechte prestatie van het Russische leger, maar ook de slechte prestatie van hun wapensystemen. Dit heeft geleid tot stille interessante reacties op alle afnemers van Russische wapensystemen.”
Hoewel veel van de Arabische staten aarzelden om de invasie van Oekraïne openlijk te veroordelen, heeft iedereen in de regio die ik heb gesproken, zijn twijfels over Rusland. Het Russische prestige heeft een enorme klap gekregen in de regio en ik denk niet dat het erg makkelijk voor ze zal zijn om hun eerdere prestige terug te winnen. Ik betwijfel of dat gaat gebeuren. ”
Hij vermeldde dat het Russische leger zich heeft voorbereid op de Oekraïense oorlog in Syrië. Ze hebben in Syrië maar liefst 320 nieuwe wapensystemen getest, waaronder hun nieuwe tank, hun beste nieuwe helikopters en kruisraketten die ze vanuit de Kaspische Zee hebben afgevuurd. De mensen in de regio begrijpen dat Syrië relatief gezien heel gemakkelijk was voor het Russische leger. Er was geen capabele tegenstander die het tegen hen opnam. Alleen verschillende soorten rebellenmilities, niet bewapend met zware wapens, en waarschijnlijk betalen de Russen een prijs, een zware prijs, voor het vertrouwen op de militaire lessen die ze uit Syrië hebben getrokken,” zegt Yaari.
”Ze waren bezig met het transformeren van het leger sinds de oorlog in Georgië waarin ze het ook heel goed deden, maar het bleek dat deze modernisering echt niet werkte. Ter herinnering: 90 % van de piloten die in de oorlog in Oekraïne hebben gevlogen, hebben dienst gedaan in Syrië. 70.000 Russische soldaten en officieren hebben sinds september 2015 in Syrië gediend. De meeste generaals van de grondtroepen hebben Syrië bezocht of er tijd doorgebracht. Dus veel bevriende Arabieren zeggen : ze betalen voor wat ze in Syrië hebben gedaan.”
Volgens Yaari nemen veel van de Arabieren afstand van het innemen van een duidelijk en pro-westers standpunt over de oorlog in de Oekraïne, maar bewaren ze tegelijkertijd een groeiende afstand tot Vladimir Poetin.
Een woordje over Israël
Zowel president EZelenskly als president Poetin hebben Israël opgeroepen om een rol te spelen, niet als bemiddelaar – dat was alleen in de geest van premier Bennett – maar als ….. En dat heeft het gedaan, maar verder dan dat zal het geen rol spelen.
Hij ziet dat vooral in de Golf, maar ook op andere plaatsen zoals Egypte, veel leiders en politieke denkers opnieuw aan China denken.
Ze weten dat China niet naar de regio komt, behalve als handelspartner, investeerder. Maar wanneer landen als de VAE moeten beslissen over belangrijke wapensystemen, zullen ze kijken naar wat de Chinezen te bieden hebben. Vooral op het gebied van 5e generatie vliegtuigen.
Voor Yaari is het onmiddellijke gevolg van de oorlog in Oekraïne dat de nucleaire onderhandelingen in Wenen stagneren. ”Ik denk dat de Russen tegen de Amerikanen zeggen: jullie willen dit aal, wij hebben onze prijs: wij willen vrijstellingen. Wij willen dat Russatom een reactorrekening van 10 miljard dollar met Iran kan afwikkelen. We willen aan Iran volgend jaar bijvoorbeeld raketten kunnen verkopen die het volgens het oorspronkelijke JCPOA mag aanschaffen. Het interne debat in Teheran is ook zeer interessant. Want je ziet een heel duidelijke kloof tussen de radicalen, de hardliners, die Rusland steunen en wat soms de “reformisten” worden genoemd, die kritiek uiten op Rusland. Ik geloof dat in Iran en in de Arabische wereld de twijfel zal toenemen over de mate waarin zij op Rusland moeten vertrouwen.
Wat Turkije betreft, herinnert Yaari aan het feit dat er een groeiende concurrentie en rivaliteit is tussen Turkije en Iran, de twee niet Arabische moslimmachten in de regio. Deze rivaliteit manifesteert zich op vele fronten, van de zuidelijke Kaukasus tot Noordwest-Irak, Syrië en Libanon, waar in mei algemene verkiezingen zullen worden gehouden. In Libanon proberen de Turken de soennieten te helpen zich te hergroeperen voor de verkiezingen, terwijl Iran en Hezbollah ervoor willen zorgen dat zij kunnen profiteren van de politieke implosie van het soennitische leiderschap. Als de Europeanen niet ingrijpen in Libanon voor de algemene verkiezingen, zou Hezbollah wel eens de meerderheid kunnen krijgen in het Libanese parlement, waardoor een nieuwe door Iran gesteunde staat zou kunnen ontstaan,” meent Yaari.
Ook de groeiende spanning tussen (de Turkse) president Erdogan en de Russen over Oekraïne versnelt zijn zoektocht naar nieuwe partnerschappen, systemen van samenwerking met eerdere spelers, waaronder Israël.”
”Voor het eerst nu na de terreuraanslagen in Israëlische steden, heeft de heer Erdogan een krachtige veroordeling uitgesproken. Hij deed dat terwijl hij nog steeds het leiderschap en de operationele hoofdquaerter van Hamas in Istanbul ontvangt. Hij probeert het weer goed te maken met Egypte, hij heeft dat al gedaan met de VAE en hij heeft enorme concessies gedaan aan de Saoedi’s, door ermee in te stemmen het proces tegen de verdachten van de moord op Jamal Khashoggi naar Saoedi-Arabië te verplaatsen. We zien dat de Turken dichterbij komen.
Er is nu een nieuw machtsevenwicht aan het ontstaan. De mensen beseffen dat Rusland relatief zwak is en zijn onder de indruk van de manier waarop de Amerikanen met de Oekraïne-crisis zijn omgegaan en van de effectiviteit van het sanctiesysteem. Misschien heeft de VS zich niet uit het Midden-Oosten teruggetrokken, misschien heeft de VS zich niet zo snel uit de regio teruggetrokken als iedereen verwachtte. Ik geloof dat hoe meer we afspraken zullen zien tussen Turkije en de VS, tussen Turkije en de plaatselijke spelers – de Arabieren en Israël – we een nauwere samenwerking zullen zien tussen de Arabische Soennitische staten, Turkije en Israël om te proberen de Iraanse opmars te blokkeren.”
Hij merkte op dat de twee pijlers voor dit nieuwe opkomende systeem beide in Caïro zijn gevestigd : ten eerste de East Med-organisatie die Israël, de PA, Egypte maar ook Cyprus, Griekenland, Italië, de VAE als waarnemer omvat, en die reeds een militaire dimensie heeft gekregen met gezamenlijke oefeningen.
De tweede is de Raad van de Rode Zee, op initiatief van de Saoedi’s, die ook een militaire dimensie begint te krijgen. Israël en de VAE maken er op dit moment nog geen deel van uit, maar ik denk dat we op een gegeven moment een signaal zullen zien dat ze erbij worden gehaald,” concludeerde Ehud Yaari.