Een interview met Marina Ovsyannikova: “Een hele generatie is opgegroeid met
Poetins propaganda”. Rusland’s moedige journalist in privé: “Mijn zoon zegt dat ik hetleven van de familieheb geru ïneerd“
Interview met dank aan Faces of Democracy initiatief
Zes seconden lang hield Marina Ovsyannikova een poster omhoog op “Vremya”, het belangrijkste
nieuws programma op de Russische staatstelevisie, en werd een icoon voor de vrijheid van
vrijheid van meningsuiting en pers. Die zes seconden op live televisie zouden
haar leven voorgoed veranderen. Sven Lilienström, oprichter van het Faces of
Democracy initiatief sprak met de 43-jarige redacteur over wat
haar motiveerde om zo’n moedige stap met concrete gevolgen te zetten,
de minuten die volgden, en hoe haar familie reageerde.
*Mevrouw Ovsyannikova, in een kwestie van minuten, werd u een wereldwijd icoon voor
persvrijheid en vrijheid van meningsuiting, een voorvechter van de democratie.
Wat betekenen democratie en democratische waarden voor u persoonlijk?
Voor mij betekent democratie dat ik als een vrij mens kan leven. Echter, mijn
thuisland, Rusland, is onlangs veranderd in een totalitaire staat die zich
die zich steeds meer afsluit van de buitenwereld. Communicatie is
is ook aangetast. Vrijwel alle onafhankelijke media zijn geblokkeerd…
of geclassificeerd als “buitenlandse agenten” en de meeste sociale media platforms zijn niet
niet meer toegankelijk. Door de staat gestuurde informatiepropaganda is nu bijna de
enige nieuwsbronnen voor het Russische volk, wat leidt tot een informatievacuüm
– dat we moeten overwinnen.
Ik heb altijd graag gereisd en met veel verschillende mensen gesproken.
Daarom zijn democratische waarden voor mij geen holle frasen. Integendeel,
betekenen deze waarden dat de mensen in Rusland van gedachten kunnen wisselen met de
met de hele wereld en hun mening kunnen geven in plaats van te leven als gehoorzame
slaven in een totalitair land!
*Laten we het hebben over het bord dat u op 14 maart omhoog hield tijdens een live
uitzending op de Russische staatstelevisie. Hoe kwam het precies tot stand? Wat
gebeurde er onmiddellijk daarna? Hoe reageerden uw collega’s?
Mijn verlangen om te protesteren groeide al vele jaren. Ik was het niet eens met het
het beleid van de zender “Perwy kanal,” evenals met sommige andere
ontwikkelingen die zich voordeden en nog steeds voordoen in ons land. De wens om
zich uit te spreken sudderde in mij, maar om persoonlijke redenen kon ik niet
niet onmiddellijk stoppen. Dat veranderde echter abrupt met het uitbreken van de oorlog.
Het was mij duidelijk dat ik geen dag langer voor “Perwy kanal” kon werken.
In het heetst van de strijd, overwoog ik naar het Maneshnaya Plein te gaan om
om te protesteren, maar op het laatste moment, hield mijn zoon me tegen.
Ik had het idee om het volgende weekend een poster op te hangen. Ik ging naar de
kantoorboekhandel om de hoek, kocht een markeerstift en wat papier. Op
thuis, tekende ik de poster. En tegen maandag wist ik het: het was nu of nooit. Mijn
oorspronkelijke plan was om mezelf meer op de achtergrond van de tv-studio te plaatsen.
Maar op het laatste moment voelde ik een sterke “emotionele impuls.” Ik besloot
om de studio in te rennen, een veiligheidsbarrière over te steken en direct achter
de presentator te gaan staan.
Alles gebeurde in een flits. De bewaker – een aardig meisje – had geen
tijd om zich te oriënteren, laat staan te begrijpen wat er net was gebeurd.
Zoiets was nog nooit gebeurd in de 50-jarige geschiedenis van “Vremya”.
Na een paar seconden verliet ik de studio, aan de buitenkant kalm, en
en liep door de centrale gang. Het hele managementteam van “Perwy
kanal” kwam al op me af. Ik moest een schriftelijke verklaring afleggen in
in het kantoor van de adjunct-directeur. Daarna werd ik door de politie, die erbij geroepen was,
begeleidde me naar mijn kantoor. De sfeer was onwerkelijk. Alle aanwezige werknemers
stonden daar gewoon naar me te kijken, compleet verdwaasd. Ze begrepen niet
wat er gebeurd was. Ze begrepen niet hoe zoiets
dit überhaupt kon gebeuren.
*In de Duitse talkshow “Markus Lanz,” zei u dat u de Russen wilde wakker schudden
die door de Russische propaganda in “zombies” waren veranderd. Denkt u…
Denk je dat je daarin geslaagd bent?
Te oordelen naar het feit dat de meeste mensen om me heen hetzelfde denken als ik,
is het moeilijk te beoordelen hoe succesvol de campagne uiteindelijk was. Mijn vrienden,
buren en kennissen steunen me zo veel als ze kunnen. Veel mensen
hebben me geschreven of commentaar gegeven op mijn verklaring in de sociale media. Maar als ik
mensen vraag waarom ze niet de straat opgaan, waarom ze zelf geen actie voeren
zelf, is het antwoord meestal: “We zijn bang. Het is beter om niet
in de politiek!”
*Sinds 4 maart geeft Rusland gevangenisstraffen tot 15 jaar voor…
impopulaire berichtgeving. Wat betekent dit voor de journalistiek? Is het genoeg om
mensen wakker te schudden als ze niet durven te demonstreren?
Nee, natuurlijk is dat niet genoeg! Mensen vormen hun mening, maar de
propaganda in Rusland is zeer geavanceerd. Vandaag nog las ik in een recente opiniepeiling…
dat 81 procent van de mensen in Rusland Poetin’s “acties” steunen. Ik weet niet…
of deze peiling waar is en of deze gegevens te vertrouwen zijn. Mijn perceptie
is dat meer dan de helft van de Russen deze oorlog niet steunt.
Zaterdag vonden er weer protesten plaats in Moskou en vele andere steden in
Rusland. Enkele tientallen mensen werden gearresteerd, maar de massa houdt zich
zich stil. De mensen zijn echt bang.
Toch zijn er in Rusland enkele – zij het weinige – mensen die
bereid zijn om alles op het spel te zetten: hun leven en dat van
hun families, allemaal in naam van actief protest!
* U zei dat u verbaasd bent dat u nog niet veroordeeld bent voor de
poster die je vasthield. Denk je dat Vladimir Poetin jouw media publiciteit gebruikt
om zichzelf af te schilderen als een kampioen van de rechtsstaat?
Na mijn protestmoment, hebben de leiders van “Perwy kanal” een week lang gezwegen
week. Ze wisten niet hoe ze moesten reageren. Ze onderzochten me op basis van alle
beschikbare bronnen. En niet alleen mij, maar ook mijn familieleden. Slechts een week
later kwam mijn directe chef Kirill Kleimyonov met een rapport naar buiten
waarin beweerd werd dat ik een Britse spion was, wat volkomen absurd is! Sindsdien heb ik
heb ik het gevoel dat ik overal in de gaten word gehouden.
Veel mensen stellen mij die ene vraag: “Waarom zit je niet in de gevangenis?” Ik denk…
dat tot op zekere hoogte de Russische propaganda het goed vindt dat ik communiceer met
Westerse media. Het kan zijn dat mijn bekendheid – althans op dit moment –
de belangen van het Kremlin dient. Ik kan niet zeggen wat de leidende FSB krachten van
ons land denken. Maar er gaan actieve stemmen op om mij achter de tralies te zetten. Een nieuwe
administratieve procedure was gestart, maar twee dagen later werd die
ingetrokken. Nu wachten mijn advocaten om te zien welke aanklacht zal worden ingediend.
We wachten af wat er nu gaat gebeuren.
*De betrekkingen tussen Rusland en het Westen hebben een dieptepunt bereikt sinds het
Rusland-Oekraïne conflict op zijn laatst: Denkt u dat een “normalisatie” van de
relaties onder Vladimir Poetin realistisch is?
Absoluut niet. Onder Vladimir Poetin zijn normale betrekkingen onmogelijk.
Rusland heeft de laatste tien jaar een agressieve propaganda gevoerd tegen het Westen en alle
Westerse waarden gedurende de laatste tien jaar. Gedurende al die tijd, hebben de mensen in
dit land wijsgemaakt dat het Westen probeert
Rusland te vernietigen, dat Amerika en Engeland onze vijanden zijn, en dat de westerse
media. Deze propaganda wordt herhaald in de “krankzinnige” programma’s op TV: er zijn
shows waarin Oekraïners consequent worden bestempeld als nationalisten en
fascisten.
Als ze voortdurend herhalen dat “zwart” eigenlijk “wit” is, zullen de mensen
het uiteindelijk geloven. We zijn al die jaren erg agressief geweest op televisie.
jaren; in feite, was er propaganda van staatswege in alle media,
specifiek gericht tegen het Westen. Een hele generatie is opgegroeid
met Poetin’s propaganda. Het is gewoon verschrikkelijk. Ik denk dat er niets zal
zal veranderen onder Vladimir Poetin. Het zal alleen mogelijk zijn als een nieuwe generatie
van leiders wordt gekozen, een generatie die niet denkt binnen de patronen
van de Koude Oorlog. Alleen dan zullen we in staat zijn om onze gehavende
relaties met het Westen.
*Mevrouw Ovsyannikova, onze zevende vraag is altijd een persoonlijke vraag: Hoe hebben
uw familie en naaste vrienden op uw protestactie op de Russische
televisie? Waren er mensen die het afraadden?
De situatie is heel moeilijk. Mijn zoon, mijn moeder en ik hebben totaal
tegengestelde politieke opvattingen. Mijn moeder behoort tot de oudere generatie. Zij
luistert van ‘s morgens tot ‘s avonds naar staatspropaganda, luistert naar Vladimir
Soloviev. Daarom is het onmogelijk om met haar te praten of haar te overtuigen
iets anders. Ik heb vaak geprobeerd een soort dialoog met haar tot stand te brengen:
“Mam, ik ben aan het werk. Ik weet hoe ik het moet doen, luister naar me…” Maar ze begrijpt
Maar ze begrijpt er niets van, ze antwoordt met geciteerde zinnen van TV of radio.
Zoals dat het Westen onze vijand is, dat iedereen ons land wil vernietigen
land wil vernietigen.
Dit is waarom ik niet langer dan vijf minuten met mijn moeder kan praten. We hebben
compleet tegenstrijdige normen en waarden. Als we beginnen te praten over
politieke kwesties, eindigen we altijd met ruzie maken. Dus, ik probeer niet eens met haar te praten
haar over te praten.
Zelfs mijn zoon steunt me niet. Hij zegt dat ik het leven van de familie heb geruïneerd – ook
omdat ik gescheiden ben. Bovendien, zijn vader – dat is, mijn ex-man –
werkt voor een andere propagandakanaal van de regering, “RT.” Dus we staan aan twee
tegenovergestelde kanten van de informatie oorlog. Hij staat volledig achter de Kremlin
propaganda. Ik, aan de andere kant, heb meer liberale opvattingen. Dienovereenkomstig, mijn
ex-man onze kinderen zijn waarden, terwijl ik probeer om hen een
ander perspectief te geven.
Gelukkig is mijn dochter nog klein. Ze begrijpt de
politieke connecties. Maar ze voelt aan wat er nu gebeurt in en
met onze familie.
*Hartelijk dank voor het interview, Ms. Ovsyannikova!*
*Perscontact:*
Sven Lilienström
Oprichter van het Faces of Democracy initiatief
Broicherdorfstraße 53
41564 Kaarst – Duitsland
telefoon: +49 (0) 2131-5978299
mobiel: +49 (0) 177-3132744
e-mail: [email protected]
web: www.faces-of-democracy.org
*Over het initiatief “De gezichten van de democratie”:*
Tot nu toe hebben meer dan 1.000.000 mensen in 50 landen de online
verbintenissen van de Gezichten van Democratie en de Gezichten van Vrede ondertekend. Meer dan 100
prominenten uit de wereld van de politiek, de media, het bedrijfsleven en de samenleving
zetten zich nu in voor onze democratische verworvenheden – waaronder talrijke staatshoofden
van staat en regering, Nobelprijswinnaars, de uitgevers en
hoofdredacteuren van toonaangevende mediapublicaties en de CEO’s van internationale
bedrijven.
*De gezichten van democratie en vrede in alfabetische volgorde:*
Jean Asselborn, minister van Buitenlandse en Europese Zaken van het Groothertogdom
Groothertogdom Luxemburg
Inge Auerbacher, overlevende van de Holocaust
Thomas Bach, voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité (IOC)
Annalena Baerbock, Duits minister van Buitenlandse Zaken
Bisschop Dr. Georg Bätzing, voorzitter van de Duitse Bisschoppenconferentie
Dr. Katarina Barley, vice-voorzitter van het Europees Parlement
Gabriela Cuevas Barron, voorzitter van de Interparlementaire Unie (IPU)
Hubert Barth, Country Managing Partner EY Duitsland
Dominik Bartsch, vertegenwoordiger van UNHCR in Duitsland
Holger Beeck, Chief Executive Officer McDonald’s Duitsland
Jörg Biallas, hoofdredacteur van “Das Parlament”
Gérard Biard, hoofdredacteur van Charlie Hebdo
Stef Blok, minister van Buitenlandse Zaken van Nederland
Wolfgang Bosbach, CDU-deskundige voor binnenlandse veiligheid
Prof. Dr. Peter Brandt, Duits historicus en de eerste zoon van voormalig
kanselier Willy Brandt
Michael Bröcker, hoofdredacteur van “Media Pioneer”
Rolf Buch, Chief Executive Officer van Vonovia SE
Tom Buhrow, voorzitter van het ARD-netwerk
Giovanni Buttarelli, voormalig Europees toezichthouder voor gegevensbescherming
Stephan-Andreas Casdorff, uitgever van de toonaangevende Berlijnse krant “Der
Tagesspiegel”
Piotr Cywinski, directeur van de Auschwitz-Birkenau-gedenkplaats
Shirin David, YouTube-ster en jurylid van “Germany’s Got Talent”
Detlef Dzembritzki, voorzitter van de Vereniging van de Verenigde Naties van Duitsland
(UNA)
Moritz Döbler, hoofdredacteur van de “Rheinische Post”
Prof. Dr. Douglas Elmendorf, decaan van de Harvard Kennedy School
Saskia Esken, leider van de Sociaal-Democratische Partij van Duitsland (SPD)
Georg Fahrenschon, voorzitter van de Duitse spaarbankenvereniging (DSGV)
Peter Frank, federaal procureur-generaal bij het Federale Hof van
Justitie
Leonard Freier, voormalig vrijgezel bij RTL
Fabrice Fries, voorzitter en chief executive officer van AFP
Dr. Clemens Fuest, voorzitter van het ifo-instituut
Yvonne Gebauer, minister van School en Onderwijs in Noordrijn-Westfalen
Sigmar Gabriel, voorzitter van de Atlantic Brücke e.V.
Yvonne Gebauer, minister van School en Onderwijs van Noordrijn-Westfalen
Thomas Geisel, voormalig burgemeester van Düsseldorf – de deelstaathoofdstad van Noordrijn
Rijn-Westfalen
Tom Gerhard, acteur en komiek
Kolinda Grabar-Kitarović, president van de Republiek Kroatië
Alice Greenwald, voorzitter en CEO van de National September 11 Memorial
en Museum
Thomas Greminger, secretaris-generaal van de OVSE
Maria Großbauer, Organisator van het Wiener Operabal
Christiane Grün, algemeen directeur 3M DACH-landen
Prof. Dr. Rüdiger Hahn, Henkel-leerstoel voor duurzaamheidsmanagement
Dr. John Hamre, voorzitter en CEO van het Centrum voor Strategische en
Internationale Studies
John Harris, mede-oprichter en hoofdredacteur van POLITICO
Dr. Reiner Haseloff, minister-president van Saksen-Anhalt
Prof. Dr. Klaus Hasselmann, klimaatonderzoeker en Nobelprijswinnaar voor
natuurkunde 2021
Prof. Dr. Gerald Haug, voorzitter van de Duitse Nationale Academie van Wetenschappen
Leopoldina
Dr. Christoph Heusgen, voorzitter van de veiligheidsconferentie van München (MSC)
LTG Ben Hodges, gepensioneerd bevelhebber van het Amerikaanse leger in Europa
Reiner Hoffmann, voorzitter van de Duitse confederatie van vakbonden (DGB)
Katrín Jakobsdóttir, minister-president van IJsland
Dr. Gunnar Jeremias, hoofd van de Interdisciplinaire Onderzoeksgroep voor de
Analyse van Biologische Risico’s
Hans-Ulrich Jörges, hoofdredacteur van “Stern”
Jean-Claude Juncker, voormalig voorzitter van de Europese Commissie
Bruno Kahl, voorzitter van de federale inlichtingendienst (BND)
Kersti Kaljulaid, president van de Republiek Estland
Anja Karliczek, Duits federaal minister van Onderwijs en Onderzoek
Daniela Katzenberger, ster uit de soapserie
Fritz Keller, voorzitter van de Duitse voetbalbond (DFB)
Steve Killelea, bedenker van de Global Peace Index
Julia Klöckner, federaal minister van Voedsel en Landbouw
Laura Codruța Kövesi, Europees hoofdaanklager
Dr. Hubertus Kolster, Managing Partner van CMS Duitsland
Ingo Kramer, voorzitter van het verbond van Duitse werkgevers
(BDA)
Annegret Kramp-Karrenbauer, leider van de Duitse christen-democraten (CDU)
Prof. Dr. Heyo Kroemer, president-directeur van de Charité
Vasfije Krasniqi Goodman, overlevende van de Kosovo-oorlog en activiste
Miroslav Lajčák, OVSE CiO 2019 en minister van Buitenlandse en Europese Zaken
van de Slowaakse Republiek
Prof. Dr. Norbert Lammert, voorzitter van de Konrad-Adenauer-Stiftung en
Voormalig voorzitter van de Duitse Bondsdag
Martina Larkin, hoofd Europa en lid van het Uitvoerend Comité van het
Economisch Wereldforum Davos
Armin Laschet, voormalig minister-president van Noordrijn-Westfalen
Prof. Dr. Karl Lauterbach, Duits parlementslid en gezondheidsdeskundige
Dr. Jürgen Linden, Voorzitter van de Raad van Bestuur van de Charlemagneprijs
Prijs
Christian Lindner, minister van Financiën
Dr. Christian Lutz, voorzitter van de raad van bestuur van Deutsche Bahn AG
Heiko Maas, voormalig minister van Buitenlandse Zaken
Dr. David Magerman, managing partner bij Differential Ventures
Sandra Maischberger, televisiejournaliste en presentatrice van talkshows
Aiman Mazyek, secretaris-generaal van de Centrale Raad van Moslims in Duitsland
Prof. Dr. Rudolf Mellinghoff, president van het Bundesgerichtshof voor financiën
Prof. Dr. Lamia Messari-Becker, hoogleraar bouwtechnologie en
bouwfysica
Ralf Martin Meyer, politievoorzitter van Hamburg
Clover Moore, burgemeester van Sydney
Benigna Munsi, Neurenbergs Christuskind 2019/2020
Namika, Singer-Songwriter
Dr. Irfan Ortac, secretaris-generaal van de Centrale Raad van Yazidi’s in
Duitsland
Dr. Vjosa Osmani-Sadriu, waarnemend president van de Republiek Kosovo
Marina Ovsyannikova, journaliste en vredesactiviste
Boris Palmer, burgemeester van Tübingen
Prof. Dr. Hans-Jürgen Papier, voormalig voorzitter van het Federale
Grondwettelijk Hof van Duitsland
Prof. Dr. Volker Perthes, Directeur van het Duits Instituut voor
Internationale en Veiligheidsvraagstukken
Ulf Poschardt, hoofdredacteur WELT
Dr. Heribert Prantl, lid van de hoofdredactie van de “Süddeutsche
Zeitung
Ernst Primosch, CEO van Edelman Duitsland
Q2/Graad 12 – Albert Einstein Middelbare School Kaarst
Dr. Mamphela Ramphele, co-voorzitter van de Club van Rome
Gitanjali Rao, TIME’s 2020 kind van het jaar
Carla Reemtsma, mede-organisator van Friday for Future in Duitsland
Alfred Theodor Ritter, eigenaar en voorzitter van de raad van toezicht van
Alfred Ritter GmbH & Co. KG
Dr. Daniel Röder, oprichter van het initiatief Pulse of Europe
Annika Savill, Uitvoerend Hoofd van het Fonds voor de Democratie van de Verenigde Naties (UNDEF)
Prof. Dr. Conrad Schetter, Directeur Onderzoek van het Bonn International
Centrum voor Conversie (BICC)
Thomas Schnalke, CEO Düsseldorf Airport (DUS)
Olaf Schubert, komiek en cabaretier
Martin Schulz, kandidaat voor het bondskanselierschap van de Duitse sociaal-democratische partij in 2017
Dr. Josef Schuster, voorzitter van de Centrale Raad van Joden in Duitsland
Sir Nigel Sheinwald, voorzitter van de Chatham House-raad
Dan Smith, directeur van het Internationaal Instituut voor Vredesonderzoek van Stockholm
(SIPRI)
Erna Solberg, voormalig minister-president van het Koninkrijk Noorwegen
Prof. Dr. Anja Steinbeck, voorzitter van de Heinrich Heine Universiteit Düsseldorf
Gabor Steingart, oprichter en uitgever van de Media Pioneer Publishing GmbH
Dr. Johannes Teyssen, voorzitter van de Raad van Bestuur van E.ON SE
Pia Tillmann, Actrice en Invloedrijkster
Sviatlana Tsikhanouskaya, leider van het democratische Wit-Rusland
Dr. Ulrike von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie
Dr. Andreas Voßkuhle, voormalig voorzitter van het Federaal Grondwettelijk Hof
van Duitsland
Professor Jody Williams, Nobelprijswinnares en voorzitter van het Nobel
Vrouweninitiatief
Dagmar Wöhrl, investeerder bij “De Grot van de Leeuwen
Joshua Wong, het gezicht van de democratische beweging van Hongkong
Brigitte Zypries, voormalig Bondsminister van Economische Zaken en Energie