Het aantal strategische rechtszaken tegen de publieke inspraak (SLAPP’s) neemt in heel Europa toe, zo blijkt uit een rapport dat vandaag is uitgebracht door de Coalition Against SLAPPs in Europe (CASE). Het rapport, Shutting Out Criticism: How SLAPPs Threaten European Democracy, is gebaseerd op meer dan 500 SLAPP-zaken uit 30 landen in Europa. Meer op CASE https://www.the-case.eu/
De studie toont aan dat:
- SLAPP’s een pan-Europees fenomeen zijn dat regionaal en coherent moet worden aangepakt, waarbij zowel binnenlandse als grensoverschrijdende zaken worden aangepakt;
- wat een SLAPP onderscheidt, is dat de aanklager tot doel heeft de acties of woorden van zijn doelwit te doen stoppen;
- de gemeenschappelijke factor in alle SLAPP-zaken is het misbruik van bestaande wetten om degenen die hun mening geven en actief deelnemen aan de civiele ruimte – journalisten, klokkenluiders, activisten, belangengroepen, academici en andere publieke waakhonden – te intimideren en te treiteren
- het aantal SLAPP-zaken in Europa neemt elk jaar toe, met het hoogste aantal in 2021, gevolgd door 2020 en 2019;
- SLAPP-zaken worden zowel aangespannen in landen met een sterke democratie als in landen met kritische rechtsstaatproblemen;
- SLAPP-zaken raken meerdere sectoren, variërend van het milieu tot onderwijs en anticorruptiebevordering;
- Het hoogste aantal zaken per hoofd van de bevolking werd aangespannen in Malta;
- Daphne Caruana Galizia was de persoon die het vaakst het doelwit vormde;
De anti-SLAPP-richtlijn van de EU moet ervoor zorgen dat SLAPP-vorderingen in een vroeg stadium van de procedure worden afgewezen om te voorkomen dat zij zich jaren voortslepen en zo de schadelijke gevolgen ervan tegengaan. Slachtoffers van SLAPP moeten ook hulp krijgen om zichzelf in de rechtbank te verdedigen en degenen die het kwetsbaarst zijn voor dit misbruik beter te beschermen en te ondersteunen“, aldus Balazs Denes, uitvoerend directeur bij de Civil Liberties Union For Europe, een lid van CASE.
Meer over SLAPP’s
Beleidsnota: SLAPP model richtlijn
SLAPP’s in Europa: hoe de EU waakhonden kan beschermen tegen onrechtmatige rechtszaken
